Miedź – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła miedzi
Miedź w organizmie człowieka jest niezbędna do uruchomiania rezerw żelaza do syntezy hemoglobiny, wytwarzania tkanki łącznej i kostnej oraz do prawidłowego funkcjonowania systemu nerwowego.
Wchodzi w skład jednego z głównych enzymów, który bierze udział w rozkładzie wolnych rodników, uczestniczy w tworzeniu kolagenu i elastyny, a także melaniny oraz w utrzymuje prawidłową strukturę keratyny.
Miedź – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła miedzi
Zawartość miedzi w produktach spożywczych jest zróżnicowana i z reguły jest większa w żywności pochodzenia zwierzęcego, a mniejsza w żywności pochodzenia roślinnego.
Do produktów zawierających najwięcej miedzi należą: nasiona słonecznika, nasiona soi, orzechy, płatki owsiane oraz wątroba.
Średnią zawartością miedzi charakteryzują się produkty takie jak: suche nasiona roślin strąckowych, pieczywo ciemne, kasze, ryby, podroby, dynia, groszek zielony, boćwina, cykoria, cytryny, maliny, agrest i morele.
W niewielkich ilościach miedź występuje w mleku i jego przetworach. Niekorzystny wpływ na przyswajanie miedzi z żywności mają miedzy innymi fityniany.
Miedź – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła miedzi
Niedobory miedzi w organizmie mogą mieć uwarunkowane genetycznie lub mogą wynikać z niedostatecznej jej podaży w całodziennej racji pokarmowej.
Najczęściej występują u osób żywionych pozajelitowo, a także u osób, u których zostały zastosowane ostre restrykcje żywieniowe, a także w wyniku nadmiernej suplementacji preparatami zawierającymi cynk. Podłoże dziedziczne ma choroba Menkesa, która jest wynikiem upośledzonego wchłaniania miedzi. Objawia się zahamowaniem wzrostu, niedorozwojem psychomotorycznym oraz charakterystycznymi jasnymi, kręconymi włosami. Chorują na nią niemowlęta płci męskiej.
Kolejną chorobą, w której występuje zmniejszone stężenie miedzi w surowicy krwi jest choroba Wilsona, zwana zwyrodnieniem wątrobowo – soczewkowym. Choroba ta charakteryzuje się odkładaniem nadmiernych ilości miedzi w wątrobie, nerkach i mózgu, powodując uszkodzenie tych narządów. W konsekwencji prowadzi to do marskości wątroby, skazy krwotocznej, nawracających żółtaczek oraz do zaburzeń ze strony układu nerwowego. Nieleczona choroba Wilsona prowadzi do osteomalacji i zaćmy.
Objawem niedoboru miedzi jest także niedokrwistość, która jest spowodowana utrudnionym transportem żelaza. Niedobory miedzi odgrywają rolę w chorobach układu krążenia, a zwłaszcza w procesie powstawania zmian miażdżycowych.
Miedź – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła miedzi
Nadmierna podaż miedzi może doprowadzić do objawów toksycznych, którym towarzyszą nudności, wymioty, zawroty głowy, metaliczny posmak w ustach. W przypadku silnego zatrucia występują objawy ze strony układu sercowo – naczyniowego i nerwowego. Ponadto przewlekłemu zatruciu miedzią towarzyszą stany zapalne nerek i wątroby.
Dietetyk Katowice
Author Info
