Witamina D, a szkodliwość?
Witamina D, a szkodliwość? Dużo mówi się, że witamina D jest niezmiernie istotna dla zdrowia człowieka. Bierze udział we wchłanianiu wapnia, ma wpływ na utrzymanie zdrowia kości, mięśni i serca oraz na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Występuje naturalnie w pożywieniu, ale jest też produkowana przez organizm po ekspozycji skóry na działanie promieni słonecznych.
Większość ludzi nie dostarcza swojemu organizmowi odpowiedniej dawki tej witaminy. Niedobory występują bardzo często. Szacuje się, że swojego zapotrzebowania nie pokrywa blisko miliard ludzi na świecie. Instytut Żywności i Żywienia w Polsce zaleca suplementację tego związku przez cały rok, szczególnie w okresach mniejszej ekspozycji na słońce.
Witamina D, a szkodliwość?
Choć jest to bardzo rzadkie, zażywanie zbyt dużych dawek witaminy D przez dłuższy czas może doprowadzić do hiperwitaminozy D czyli nagromadzenia się i osiągnięcia jej toksycznych dawek w organizmie. Jednak warto podkreślić, że prawie każde przedawkowanie witaminy D wynika ze stosowania zbyt wysokich dawek suplementów diety. Zażywanie witaminy D pochodzącej wyłącznie z jedzenia lub ekspozycji słonecznej prawie nigdy nie prowadzi do hiperwitaminozy.
Witamina D należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W przeciwieństwie do witamin rozpuszczalnych w wodzie, jest magazynowana w tkance tłuszczowej, skąd jest powoli uwalniana do krwiobiegu. Z tego względu nie jest łatwo pozbyć się jej nadmiaru z organizmu. Więc skutki hiperwitaminozy mogą trwać nawet przez kilka miesięcy po zaprzestaniu przyjmowania suplementów.
Badanie witaminy D
Zawartość witaminy D w organizmie mierzy się poprzez określenie stężenia we krwi jej markera, czyli 25-hydroksycholekalcyferolu. Optymalnym stężeniem są wartości 30–50 ng/ml. Stężenie przekraczające 200 ng/ml uznaje się za toksyczne, ale objawy hiperwitaminozy często występują już u osób z wartościami od 150 ng/ml.
Po pierwsze nadmiar witaminy D to hiperkalcemia, czyli zbyt duże stężenie wapnia w krwiobiegu. Symptomami hiperkalcemii są:
- zaburzenia układu trawienia, w tym wymioty, mdłości, ból żołądka, biegunka, zatwardzenie
- osłabienie
- częste oddawanie moczu
- nadmierne pragnienie
- wysokie ciśnienie krwi
- niewydolność nerek
- zwapnienia w obrębie nerek
- a nawet utrata słuchu.
Witamina D gra kluczową rolę w utrzymaniu mocnych kości, jednak jej toksyczne dawki w organizmie mogą mieć dewastujący wpływ na stan kości.
Witamina D, a szkodliwość?
Wysokie dawki mogą być szkodliwe, nawet jeśli nie występują oznaki zatrucia. Poważne symptomy związane z hiperwitaminozą D w wielu przypadkach nie występują od razu. Zdarza się, że mijają miesiące albo lata zanim się pojawiają, co sprawia, że trudno jest zdiagnozować zatrucie witaminą D. Istnieją przypadki, gdzie przyjmowano wysokie dawki witaminy D przez wiele miesięcy bez żadnych objawów, jednak w badaniach krwi odnotowano zaawansowaną hiperkalcemię oraz niewydolność nerek. Na leczenie zatrucia wysokimi dawkami witaminy D składają się m.in:
- unikanie ekspozycji na światło słoneczne
- wyeliminowanie suplementów diety zawierających witaminę D
- wyeliminowanie produktów spożywczych zawierających witaminę D
Podsumowując zbyt wysokie dawki witaminy D przyjmowane przez długi okres czasu mogą mieć dewastujące skutki dla zdrowia, które w wielu przypadkach nie ukazują się przez miesiące lub nawet lata. Osiągnięcie takich ilości jest prawie niemożliwe bez wspomagania się suplementami diety, dlatego warto świadomie stosować tego typu specyfiki, najlepiej po konsultacji z dietetykiem lub lekarzem.
Artykuł opracowany przez praktykantkę: Natalię Prokop
Po więcej ciekawych artykułów zapraszamy na naszego bloga
mgr Kamila Dyndor
FIZJODIET MEDICAL SPA & Masaż Katowice