Witamina C
Witamina C po raz pierwszy została wyizolowana w 1932 roku z soku z cytryny jako substancja antyszkorbutowa. Nazwano ją kwasem askorobinowym co wzięło się od choroby, którą powoduje jej niedobór – scorbutus, zwany gnilcem. Witamina C wyróżnia się tym, że jej dzienne minimalne zapotrzebowanie jest największe wśród wszystkich witamin. Dodatkowo wymóg ten jest dwukrotnie większy u dzieci i niemowląt i półtora razy większy u kobiet w ciąży niż u przeciętnej dorosłej osoby. Na półkach sklepowych producenci umieszczają ją na etykietach produktów pod nazwą E300. Należy do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie.
Witamina C – działania witaminy
Zakres działania tej witaminy jest bardzo szeroki. W organizmie ludzkim bierze udział w licznych przemianach aminokwasów, syntezach hormonów steroidowych, barwników skóry oraz amin katecholowych. Jednocześnie ma działanie przecwiutleniające oraz bierze udział w naprawie innych antyoksydantów (przeciwutleniaczy) takich jak alfa-tokoferol i beta-karoten. Uczestniczy w wytwarzaniu kolagenu, który wchodzi w skład tkanki łącznej, chrząstek, kości, zębów (zębiny) oraz wspomaga budowę śródbłonka naczyń włosowatych. Kwas askorobinowy wspiera działanie układu odpornościowego. Wykazano również jego znacząco rolę w profilaktyce choroby niedokrwiennej serca i chorobie nowotworowej.
Witamina C – wartościowe źródła
Wartościowym źródłem witaminy C są warzywa i owoce – przede wszystkim świeże, surowe. Wśród owoców wyróżniamy owoce dzikiej róży, porzeczki, truskawki, cytrusy, natomiast do jarzyn zaliczamy pietruszkę, szpinak, rzeżuchę, pomidory i zieloną paprykę. W produktach pochodzenia zwierzęcego witamina C występuje znikomych ilościach. Podczas przygotowywania posiłków powinno się zwracać uwagę na straty zawartości witaminy ze składników, ponieważ jest ona związkiem bardzo nietrwałym, a jej straty w procesie gotowania wynoszą od 50% do 70%. Dużo większą odporność wykazuje na mrożenie.
Witamina C – niedobory
Sytuacja, w której w organizmie zaczyna brakować witaminy C, można spodziewać się szybkiego męczeniem się nawet przy prostych czynnościach. Pojawia się również obniżone lub całkowita utrata łaknienia, bóle stawowo-mięśniowe, krwawienia z dziąseł. Niedobór wywołuje wcześniej wspomniany szkorbut. Do jego charakterystycznych objawów należy chwianie się i wypadanie zębów, samoistne krwawienia i słabe gojenie się ran. Symptomy niedoborów najczęściej pojawiają się w okresie zimowym i wiosenno-zimowym.
Dietetyk Katowice
Author Info
